Zenuwstelsel

Hoe belangrijk is het zenuwstelsel?

Het zenuwstelsel reguleert een groot deel van de lichaamsfuncties. De anatomische indeling van het zenuwstelsel bestaat uit het centraal en het perifeer zenuwstelsel. Het centrale zenuwstelsel (CZS) bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg.

Het CZS is de coördinator; het ontvangt informatie van de zintuigen en van de perifere zenuwen en zorgt ervoor dat dit wordt gecommuniceerd met diverse lichaamsfuncties.

Het perifere zenuwstelsel (PZS) kun je onder verdelen in sensorische en motorische zenuwen.

Sensorische zenuwcellen (neuronen) vervoeren impulsen van perifeer naar centraal. Motorische zenuwcellen vervoeren motorische impulsen van het CZS naar de spieren en de klieren, de periferie.

Het PZS bestaat uit zenuwen die een verbinding vormen tussen het CZS en verschillende delen van het lichaam. Het omvat onder meer 31 paar ruggenmergzenuwen en 12 paar hersenzenuwen.

Eén van de belangrijkste is de nervus vagus. Deze hersenzenuw speelt een rol bij stress, het gevoel van veiligheid en verbinding met anderen. Het verbind ons brein met alle belangrijke organen.

Autonoom en het animaal

Daarnaast is er nog een functionele indeling van het zenuwstelsel, deze bestaat uit het autonome en het animale zenuwstelsel.Het autonome zenuwstelsel wordt ook wel het onwillekeurige zenuwstelsel genoemd, het staat niet onder invloed van de wil en gaat over ademhaling, hartslag en spijsvertering.

Het animale deel wordt ook wel het willekeurige zenuwstelsel genoemd, deze stuurt de willekeurige spieren aan, dit zijn de skeletspieren, daar kunnen we zelf invloed op uitoefenen.

Het autonome zenuwstelsel kun je onder verdelen in (ortho)sympathicus en parasympaticus. De sympathicus activeert (stimulatie) en de parasympathicus kalmeert (inhibitie). De sympathicus is actief bij het hanteren van stress en de parasympaticus is verantwoordelijk voor rust en herstel.

Het zenuwstelsel is opgebouwd uit neuronen (zenuwcellen). Neuronen bestaan uit een cellichaam, dendrieten, een axon, axonuiteinden en synapsen. De signalen worden ontvangen door aan de ene kant van het neuron; de dendrieten, vervolgens wordt de informatie vervoert door zenuwvezels, het axon genoemd. Aan het einde van een neuron bevindt zich het axon-uiteinde.

Het axon wordt beschermd door een myelineschede. Dit is een beschermende vetlaag. Bij beschadiging van deze myelineschede vertraagt de prikkelgeleiding en verstoord het de zenuwfunctie.

De overdracht van elektrische prikkels vind plaatst in de synapsspleet, deze bevindt zich tussen 2 neuronen. In de ruimte van de synapsspleet bevinden zich neurotransmitters die de informatie overbrengen. Neurotransmitters worden ook wel boodschapperstofjes genoemd.

Er zijn 2 soorten neurotransmitters; stimulerende (exciterende); zoals dopamine en adrenaline en remmende (inhiberende); zoals GABA en serotonine.

Geschreven door: Liesbeth Thoen
Beoordeeld en bewerkt door: Peter Smeets

Bijgewerkt op: 23 april 2022