Salie (Salvia)

"Why should a man die when sage grows in the garden?"

Middeleeuws Latijns gezegde

Waar is Salie goed voor?

Zoals de naam al doet vermoeden is Salie breed inzetbaar. Salie is goed voor onder andere:

• Menopauze
• Luchtwegen
• Immuunsysteem
• Hersenen
• Concentratie
• Nachtelijk transpireren

* Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.

Wat is Salie (Salvia)?

Salvia (salie) is een plantengeslacht met meer dan 900 soorten in de lipbloemenfamilie (Lamiaceae) waartoe ook planten als tijm, lavendel en rozemarijn behoren.

Salvia planten hebben de voorkeur voor warmere regio’s met droge, zonnige hellingen: rond de Middellandse Zee, in Zuidoost-Azië en Midden- en Zuid-Amerika.

Salvia officinalis (de 'echte' salie, ook wel tuinsalie of gewone salie genoemd) is een groenblijvende, meerjarige onderheester die 40-80 cm hoog kan worden.

Salie is goed gedocumenteerd in de traditionele geneeskunde. De gunstige effecten van salie reiken waarschijnlijk nog veel verder dan alleen de bewezen gezondheids-effecten van de essentiële oliën en rozemarijnzuur. Door moderne extractietechnieken zijn er nieuwe bioactieve verbindingen uit de plantendelen van Salie gehaald.

Naast gebruik in de kruidengeneeskunde wordt Salie in de keuken gebruikt en als ingrediënt in cosmetica- en verzorgingsproducten.

Werkzame bestandsdelen / bioactieve verbindingen

Salie bevat vitaminen, mineralen, polyfenolen en essentiële oliën.

Vitaminen en mineralen

Verse salie bevat veel vitamine C. Daarnaast is het rijk aan vitamine A, B, K, bètacaroteen, ijzer, calcium en kalium.

Polyfenolen

In salie zijn meer dan 160 polyfenolverbindingen (antioxidanten) geïdentificeerd. Enkele bekende stoffen zijn cafeïnezuur, rozemarijnzuur en saliecoumarine (fenolen) en luteoline, apigenine, kaempferol en quercetine (flavonoïden).

Essentiële oliën

Planten van het geslacht Salvia zijn ook rijk aan essentiële oliën (terpenoïden, diterpenen en triterpenen.

Lange geschiedenis van gebruik: het Oude Egypte

Salie komt oorspronkelijk uit het mediterrane gebied en is rond 4000 v. Chr. voor het eerst beschreven door de Egyptenaren die de plant als zeer geneeskrachtig beschouwden. Van oudsher werd het al gebruikt voor de behandeling van verschillende aandoeningen, door de plant simpelweg te eten of door er thee of een tinctuur van te maken. Het werd ook gebruikt in het mengsel om te balsemen en werd meegegeven aan farao’s in het graf.

Tegen het boze oog

Salie (vooral witte salie) wordt ook in de aromatherapie toegepast. Indianen aan de Noord Amerikaanse westkust gebruikten het om bescherming te bieden tegen het boze oog en om tempels en huizen mee te reinigen van kwade invloeden en geesten.

Grieken en Romeinen

Zowel de Grieken als de Romeinen dichtten een lang, gezond en zelfs eeuwig leven toe aan de salie. Salie (Salvia) genoot zo’n hoge status bij de Romeinen dat zij als eerbetoon aan zijn geneeskrachtige werking het de naam Salvia hebben gegeven. Dit is afgeleid van het Latijnse woord ‘salvarem’, wat redden of genezen betekent. Ook is het terug te vinden in de eretitel sage die in de Romeinse tijd aan ouderen die over veel wijsheid en levenservaring beschikten werd gegeven.